Khổng lồ

Khổng lồ, tức jǫtunn (số nhiều: jǫtnar; “kẻ phàm ăn”), là một giống loài trong thần thoại Bắc Âu, là kẻ thù chính của các vị thần, đặc biệt là Æsir. Loài khổng lồ là một trong những sinh vật đầu tiên xuất hiện vào thời kỳ hỗn mang, với người khổng lồ nguyên thủy Ymir. Người khổng lồ Búri là thủy tổ của các vị thần. Nhiều vị thần cũng có cha hoặc mẹ là người khổng lồ, như Óðinn, Þórr, Týr, Heimdallr, Bragi, Víðarr

Về diện mạo, người khổng lồ có hình dáng lớn, tuy không lớn hơn các vị thần là bao nhiêu; một số mang vẻ ngoài xấu xí, thậm chí quái dị, nhưng cũng không thiếu những nữ khổng lồ xinh đẹp như Gerðr hay Skaði. Về sức mạnh, loài khổng lồ được cho là ngang bằng với cả hai thị tộc thần Æsir và Vanir. Về trí tuệ, trong đa số trường hợp xuất hiện, loài khổng lồ đều không được đánh giá cao về trí tuệ, nhưng MímirVafþrúðnir – hai trong số những nhân vật thông thái nhất của thần thoại Bắc Âu, là người khổng lồ.

Loài khổng lồ được chia ra làm vài loại, sinh sống tại những địa giới khác nhau. Loài khổng lồ băng giá (Hrímþursar) là phổ biến nhất, sinh ra từ hai nách của Ymir. Bergelmir cùng vợ – hai người khổng lồ duy nhất sống sót sau trận lụt gây ra từ máu của Ymir nhấn chìm toàn bộ loài khổng lồ băng giá, là tổ tiên của những khổng lồ sống tại Jötunheimr – một trong chín thế giới, sau này. Jötunheimr rất rộng, nằm ở phía đông của Miðgarðr, ngăn cách với Miðgarðr bởi những con sông và rừng Járnviðr (rừng Thiết Mộc). Những nữ khổng lồ sống trong Járnviðr được gọi là járnviðjur. Járnviðr cũng là nơi ở của một nữ phù thủy – mẹ của những khổng lồ được sinh ra trong hình dạng sói. Loài khổng lồ lửa (Eldjǫtunn/eldjötnar) thì sống tại vùng đất rực lửa Múspellsheimr dưới sự thống trị của Surtr. Những người khổng lồ có liên hệ với biển có tên gọi là Sjórisar. Ngoài ra còn có loài khổng lồ núi.

Loài khổng lồ có liên hệ chặt chẽ với thiên nhiên, từ việc xác của người khổng lồ nguyên thủy Ymir được dùng để tạo nên thế giới: sọ làm trời, thịt làm đất, máu làm hồ, xương làm núi, răng làm đá, tóc làm cây, não làm mây, còn lông mày làm Miðgarðr. Gió được tạo ra từ đôi cánh vỗ của Hræsvelgr – một người khổng lồ trong lốt chim đại bàng. Hai vị thần biển ÆgirRán đều thuộc loài khổng lồ. Nótt (màn đêm), Sól (mặt trời), Máni (mặt trăng), Hel đều có nguồn gốc là người khổng lồ.

Một số khổng lồ đã trở thành thần, đặc biệt là các nữ khổng lồ nhờ quan hệ hôn nhân với thần tộc, như Jörð, Skaði, Rindr… Nam thần xuất thân từ loài khổng lồ có Loki, nhưng khi Ragnarök tới, Loki sẽ trở lại với loài khổng lồ để chiến đấu với các vị thần.